იცით, რატომ ვერ მოირჩინეთ ფრჩხილის სოკო?
ონიქომიკოზის მკურნალობის ხანგრძლივობა
ონიქომიკოზის (ფრჩხილის სოკოს) განკურნებას საკმაოდ დიდი დრო სჭირდება, რადგან ფრჩხილი ნელა იზრდება და სოკო ღრმად არის ჩანერგილი ფრჩხილის ფირფიტაში. მკურნალობის ხანგრძლივობა დამოკიდებულია რამდენიმე ფაქტორზე:
· დაზიანების სიმძიმე: რამდენად გავრცელებულია ინფექცია, დაზიანებულია თუ არა მთელი ფრჩხილი, ან მატრიქსი (ფრჩხილის ზრდის არე).
· ფრჩხილის ტიპი: ხელის ფრჩხილები უფრო სწრაფად იზრდება, ვიდრე ფეხის ფრჩხილები, ამიტომ მათი მკურნალობა უფრო მალე სრულდება.
· მკურნალობის მეთოდი: ადგილობრივი (ლაქები, მალამოები) და სისტემური (ორალური აბები) მკურნალობა განსხვავებულ დროს მოითხოვს.
· პაციენტის ინდივიდუალური მახასიათებლები: ასაკი, იმუნური სისტემის მდგომარეობა, თანმხლები დაავადებები (მაგალითად, დიაბეტი) გავლენას ახდენს მკურნალობის ეფექტურობაზე.
ზოგადი ხანგრძლივობა:
· ხელის ფრჩხილები: როგორც წესი, მკურნალობა 6 თვე გრძელდება.
· ფეხის ფრჩხილები: უფრო ხანგრძლივია და შეიძლება 9-12 თვე, ზოგჯერ კი 18 თვეც გაგრძელდეს.
რატომ არის მკურნალობა ხანგრძლივი?
Ø მთავარი მიზანია დაზიანებული ფრჩხილის სრულად ჩანაცვლება ჯანსაღი, სოკოსგან თავისუფალი ფრჩხილით. ეს კი ფრჩხილის ზრდის ბუნებრივ ციკლს მოითხოვს. სოკოს საწინააღმდეგო საშუალებებმა უნდა გაანადგუროს სოკო და ხელი შეუწყოს ახალი, ჯანსაღი ფრჩხილის ზრდას, სანამ დაზიანებული ნაწილი არ მოშორდება.
მნიშვნელოვანია:
ü ექიმთან კონსულტაცია: მკურნალობა ყოველთვის უნდა დაინიშნოს დერმატოლოგის მიერ. თვითმკურნალობამ შეიძლება გაართულოს სიტუაცია და გამოიწვიოს სოკოს რეზისტენტობა.
ü მკურნალობის სრული კურსი: ძალიან მნიშვნელოვანია მკურნალობის კურსის ბოლომდე გავლა, მაშინაც კი, თუ ფრჩხილის გაუმჯობესება უკვე შეინიშნება. ნაადრევად შეწყვეტამ შეიძლება გამოიწვიოს ინფექციის განმეორება.
ü ჰიგიენის დაცვა: მკურნალობის პარალელურად აუცილებელია ჰიგიენის წესების მკაცრი დაცვა, რათა თავიდან იქნას აცილებული ხელახალი ინფიცირება ან სოკოს გავრცელება სხვა ფრჩხილებზე.
მოკლედ, ონიქომიკოზის განკურნებას დრო სჭირდება და მოთმინებას მოითხოვს, მაგრამ სწორი მიდგომითა და ექიმის რეკომენდაციების დაცვით, შესაძლებელია სრულ გამოჯანმრთელება.
რა უნდა ვიცოდეთ ონიქომიკოზის, ანუ ფრჩხილის სოკოვანი ინფექციის გამომწვვებზე:
ონიქომიკოზი, ანუ ფრჩხილის სოკოვანი ინფექცია, ყველაზე ხშირად გამოწვეულია სოკოების გარკვეული სახეობებით. მათი სიხშირის პროცენტული მაჩვენებლები შეიძლება ოდნავ განსხვავდებოდეს გეოგრაფიული რეგიონის მიხედვით, მაგრამ ზოგადი ტენდენციები ასეთია:
ძირითადი გამომწვევები და მათი სავარაუდო პროცენტული მაჩვენებლები:
- დერმატოფიტები (Dermatophytes): ეს არის სოკოების ყველაზე გავრცელებული ჯგუფი, რომელიც იწვევს ონიქომიკოზს. ისინი პასუხისმგებელნი არიან შემთხვევების 80-90%-ზე მეტზე.
- Trichophyton rubrum: დერმატოფიტებს შორის, T. rubrum არის აბსოლუტური ლიდერი და იწვევს ონიქომიკოზის შემთხვევების უმეტესობას (ხშირად 70-80%-ზე მეტს). ეს სოკო ადაპტირებულია ადამიანის კერატინზე ზრდისთვის, რაც მას ფრჩხილებში ინფექციისთვის იდეალურს ხდის.
- Trichophyton mentagrophytes: ეს არის მეორე ყველაზე გავრცელებული დერმატოფიტი, რომელიც პასუხისმგებელია დანარჩენ 10-20%-ზე დერმატოფიტული ონიქომიკოზის შემთხვევებში.
- სხვა დერმატოფიტები (როგორიცაა Epidermophyton floccosum) გაცილებით იშვიათად გვხვდება.
საფუარის მსგავსი სოკოები (Yeasts), უპირველესად Candida სახეობები:
- Candida სოკოები, განსაკუთრებით Candida albicans, იწვევს ონიქომიკოზის შემთხვევების დაახლოებით 5-10%.
- ისინი უფრო ხშირად აზიანებენ ხელის ფრჩხილებს, განსაკუთრებით იმ ადამიანებში, რომელთა ხელები ხშირად ექვემდებარება წყალს ან ნესტს (მაგალითად, ჭურჭლის მრეცხავები, მზარეულები). Candida ასევე ხშირია იმუნოკომპრომეტირებულ პირებში.
არადერმატოფიტული ობის სოკოები (Non-dermatophyte molds):
- ეს სოკოები პასუხისმგებელნი არიან ონიქომიკოზის დაახლოებით 1-5% შემთხვევაზე.
- მათ შორისაა ისეთი სახეობები, როგორიცაა Scopulariopsis brevicaulis, Aspergillus სახეობები, Fusarium სახეობები და სხვები.
- ეს სოკოები ხშირად მეორადად აინფიცირებენ უკვე დაზიანებულ ფრჩხილებს (ტრავმის, ფსორიაზის ან სხვა დაავადებების გამო), თუმცა ზოგჯერ პირველადადაც შეიძლება გამოიწვიონ ინფექცია.
შეჯამება პროცენტული მაჩვენებლებით:
- დერმატოფიტები: > 80-90% (აქედან უმეტესობა Trichophyton rubrum და Trichophyton mentagrophytes)
- საფუარის მსგავსი სოკოები (Candida): 5-10%
- არადერმატოფიტული ობის სოკოები: 1-5%
მნიშვნელოვანი შენიშვნა:
დიაგნოზის დასმამდე აუცილებელია ლაბორატორიული კვლევა (ფრჩხილის ნიმუშის მიკროსკოპია და კულტურა), რათა ზუსტად განისაზღვროს გამომწვევი სოკოს სახეობა. ეს კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რადგან სხვადასხვა სახეობის სოკო სხვადასხვა ანტიფუნგალურ პრეპარატზე რეაგირებს განსხვავებულად. მაგალითად, დერმატოფიტების საწინააღმდეგო საშუალებებმა შეიძლება არ იმუშაოს კარგად Candida-ს ან ობის სოკოების წინააღმდეგ და პირიქით.
გთავაზობთ დიფუნგოფის ლაქს - სოკოს საწინააღმდეგო პრეპარატს ლაქის სახით!
დიფუნგოფის ლაქი ფრჩხილზე წასმისას სწრაფად შეიწოვება ფრჩხილის ფირფიტის მიერ, ქმნის არახელსაყრელ გარემოს სოკოებისთვის და აფერხებს მათ გამრავლებას.
დიფუნგოფის ეფექტურობის ტესტებმა დაადასტურა მისი 99,9%-მდე ეფექტურობა სოკოს ორ ყველაზე გავრცელებულ შტამზე, ესენია:
• Trichophyton rubrum - ეს სოკო აბსოლუტური ლიდერია და პასუხისმგებელია ონიქომიკოზის შემთხვევების უმეტესობაზე
• Trichophyton mentagrophytes - მეორე ყველაზე გავრცელებული დერმატოფიტია
დიფუნგოფის ლაქის ეფექტურობა შეინიშნება პირველი გამოყენებიდან სულ რაღაც 6 საათში. კარგად რომ აგიხსნათ რას გულისხმობს ეს:
Ø ფრჩხილის სოკოს მკურნალობის კონტექსტში, არსებობს ასეთი ცნება - სოკოს ლოგარითმული შემცირება, რომელიც პრეპარატის მოქმედების ეფექტურობის შესაფასებლად გამოიყენება და სოკოს კოლონიების რაოდენობის შემცირების მაჩვენებელია დროის გარკვეულ მონაკვეთში.
დიფუნგოფის ლაქის წასმისას პირველი 6 საათის შემდეგ უკვე შეინიშნება სოკოს სპორების განადგურება.
დიფუნგოფის ლაქის მაღალი ეფექტურობა გარანტირებულია 3 ინგრედიენტის კომბინაციით:
უნდეცილენის მჟავა - უნდეცილენის მჟავა მოქმედებს სოკოს უჯრედის მემბრანის დარღვევის გზით, რაც ხელს უშლის მის ზრდას და საბოლოოდ კლავს მას.
ქიტოსანი - იწვევს მემბრანის გამტარიანობის დარღვევას, უჯრედის შიგთავსის გაჟონვას და საბოლოოდ, სოკოს უჯრედის დაღუპვას. ქიტოსანს შეუძლია იმოქმედოს სხვადასხვა ტიპის სოკოებზე, რომლებიც იწვევენ ონიქომიკოზს, მათ შორის დერმატოფიტებზე, საფუარებსა და ობის სოკოებზე. ქიტოსანს შეუძლია წარმოქმნას თხელი ფირი ფრჩხილის ზედაპირზე, რაც ხელს უწყობს აქტიური სოკოს საწინააღმდეგო ნივთიერების ხანგრძლივ კონტაქტს დაზიანებულ უბანთან და ხელს უშლის ინფექციის გავრცელებას. მას შეუძლია შეინარჩუნოს ტენიანობა, რაც ხელს უწყობს ფრჩხილის მდგომარეობის გაუმჯობესებას, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ სოკომ გამოიწვია ფრჩხილის სიმშრალე და მტვრევადობა. იგი ასევე გამოიყენება, როგორც სატრანსპორტო სისტემა (drug delivery system) სხვა სოკოს საწინააღმდეგო აგენტებისთვის. მას შეუძლია გააუმჯობესოს სხვა აქტიური ნივთიერებების შეღწევა ფრჩხილში, რაც გაზრდის მკურნალობის ეფექტურობას.
რძემჟავა - რძემჟავა გამოიყენება, როგორც დამხმარე საშუალება, ძირითადად მისი კერატოლიზური (კანის დამარბილებელი) და pH-ის შემცვლელი თვისებების გამო. რძემჟავა არ არის პირდაპირი სოკოს საწინააღმდეგო საშუალება, როგორიცაა, მაგალითად, უნდეცილენის მჟავა. მისი როლი ონიქომიკოზის მკურნალობაში რამდენიმე მექანიზმით აიხსნება:
pH-ის დაწევა: სოკოები, რომლებიც ონიქომიკოზს იწვევენ, უპირატესად იზრდებიან და მრავლდებიან ნეიტრალურ ან ოდნავ ტუტე გარემოში. რძემჟავა, როგორც მჟავა, აქვეითებს ფრჩხილის ზედაპირის pH-ს, ქმნის მჟავე გარემოს, რომელიც არახელსაყრელია სოკოს ზრდისა და გამრავლებისთვის. ეს ხელს უშლის სოკოს კოლონიზაციას და არსებული ინფექციის გავრცელებას.
კერატოლიზური მოქმედება: რძემჟავა არის რბილი კერატოლიზური საშუალება. ეს ნიშნავს, რომ ის ხელს უწყობს ფრჩხილის გასქელებული, დაზიანებული ნაწილების დარბილებას და აქერცვლას. ონიქომიკოზის დროს ფრჩხილი ხშირად სქელდება და დეფორმირდება, რაც ართულებს ადგილობრივი სოკოს საწინააღმდეგო საშუალებების შეღწევას. რძემჟავას გამოყენება ხელს უწყობს ამ ფენის მოცილებას, რაც აუმჯობესებს სხვა აქტიური ნივთიერებების შეღწევას ფრჩხილის ფირფიტაში და ზრდის მათ ეფექტურობას.
ფრჩხილის გარეგნული სახის გაუმჯობესება: დაზიანებული ფრჩხილის შერბილებით და მკვდარი უჯრედების მოცილებით, რძემჟავა ხელს უწყობს ფრჩხილის გარეგნული სახის გაუმჯობესებას, რაც ინფექციის დროს ხშირად არის გაუარესებული.
ფორმულა ასევე გამდიდრებულია აბუსალათინის ზეთით, რომელიც ამაგრებს ფრჩხილებს, ხელს უშლის მათ გახლეჩვას და დამატებით კვებავს და ასტიმულირებს მათ ზრდას.
ü არ დაგავიწყდეთ, რომ ონიქომიკოზის მკურნალობა მოითხოვს მოთმინებას და საშუალებების რეგულარულ გამოყენებას, სანამ ახალი, ჯანსაღი ფრჩხილი სრულად არ გაიზრდება, რასაც შესაძლოა რამდენიმე თვე დასჭირდეს.